Portfolio | Hofstra|Heersche

Het Nationaal Park Dwingelderveld is het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa. Ruinen functioneert als zuidelijke toegangspoort tot het natuurgebied. Het gebied rond Ruinen, met een bezoekerscentrum van Natuurmonumenten en een schaapskooi trekt hiermee veel bezoekers. Het bezoekerscentrum in Ruinen trekt momenteel jaarlijks circa 180.000 bezoekers. Ook de nabijgelegen vakantieparken ontvangen jaarrond steeds meer gasten.

De gebiedsontwikkeling Ruinen – Dwingelderveld geeft een kwaliteitsimpuls aan het gebied tussen de kern van Ruinen en het Nationaal Park. De maatregelen beogen een goede balans tussen de verschillende functies in het gebied. Hofstra|Heersche heeft op basis van een landschappelijke analyse voorstellen gedaan om de recreatieve infrastructuur te optimaliseren en de beleving van het Nationaal Park ook in het tussengebied te versterken.

De heide vormt de topattractie van Ruinen. Alle fietsers, wandelaars en automobilisten komen samen op hetzelfde punt. Dit leidt niet tot problemen, wel tot grote druk(te).
Door de uitvoering van een samenhangend pakket aan maatregelen zijn we in staat de bezoekers te spreiden, langer vast te houden, de heide te ontslasten en Ruinen op de kaart te zetten als de Poort naar het Nationaal Park Dwingelderveld.

In het entreegebied worden kansen benut om nieuwe natuur te ontwikkelen en de recreatieve routing te verbeteren. De schaapskudde trekt geregeld rond door het gebied. De realisatie van een schaapsdrift tussen heide, Europarcs en de kern van Ruinen maakt het Nationaal Park beleefbaar tot aan de kern van Ruinen.

Kenmerken

Kenmerken

Ruinen

Locatie: Gemeente de Wolden, Drenthe

Opdrachtgever: Provincie Drenthe

Status: Participatie

Periode: 2023

Thema: Landschap, natuur, recreatie

De Havelterberg kent een rijke geschiedenis. Het gelaagde landschap dat daarvan het gevolg is, is in en om het plangebied nog afleesbaar. Zo liggen er in de nabijheid van het plangebied hunebedden, zijn er in de ondergrond resten van Celtic Fields en prehistorische woonplaatsen en boerderijen te vinden en hebben er twee grafheuvels gelegen.

Ter plaatse van het plangebied zijn veel sporen uit het verleden verdwenen. Reden hiervoor is dat het gebied ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werd ingericht als vliegveld. Daartoe is het maaiveld behoorlijk op de kop gezet: delen van de Havelterberg zijn (of lijken) vergraven, terwijl andere delen zijn opgehoogd. Zo ontstond een vlak en stabiel maaiveld waarop een landingsbaan en verschillende rolbanen met daaraan gekoppeld hangars konden worden gerealiseerd.

Het vliegveld is tegen het einde van de oorlog verschillende malen gebombardeerd door zowel de Engelsen als de Amerikanen. Toch is met name de laag uit de Tweede Wereldoorlog nog goed te beleven. Luchtfoto’s uit die tijd laten een waar slagveld zien met talloze bomkraters. Ze liggen vandaag de dag als poelen in het landschap.

De start- en landingsbaan heeft zich in de loop der tijd ontwikkeld tot een waardevol schraalland met daarin verspreid solitaire bomen en boomgroepen. De rolbanen die vanaf de kop van de landingsbaan naar de noordelijk gelegen hangars lopen zijn, net als de hangars, nog herkenbaar in het landschap.

Het gebied wordt goed gevonden door bezoekers, het kan er een drukte van jewelste zijn. In een betrekkelijk klein gebied gebeurt dan ontzettend veel. Mensen op weg naar het bezoekerscentrum, de schaapskooi en de Vlindertuin en een prehistorische woning banen zich een weg door het gebied. Fietsers, mountainbikers, ruiters en wandelaars delen de paden. Daarbij komt het voor dat verschillende gebruikersgroepen elkaar soms in de weg zitten.

Het project heeft als doel om de waardevolle schraallanden en heidevelden in de nabije omgeving van het plangebied op een robuuste manier met elkaar in verbinding te brengen. Met een gericht pakket aan maatregelen willen we de natuurwaarden bevorderen, de waterhuishouding op orde te brengen en het recreatief gebruik in het gebied beter inrichten. Met subtiele ingrepen proberen we de ecologische potenties maximaal te benutten terwijl we de gelaagdheid van het landschap inzichtelijk en beleefbaar maken.

Zo willen we de rolbaan terugbrengen in zijn volle breedte van 15 meter en uitvoeren als zandweg. Door zijn breedte biedt de rolbaan plaats genoeg aan wandelaars, ruiters en mountainbikers. Oude bomkraters worden uitgediept ten behoeve van het leefgebied van de kamsalamander. Het bestaande smalspoor wordt benut om de schaapskudde van de schaapskooi naar de schraalgraslanden te leiden. Ook de relatie tussen hangars en rolbanen wordt beter afleesbaar. Al vanaf grote afstand kijk je hierdoor in de hangar, een beeld dat talloze piloten vanuit hun cockpit ook gehad moeten hebben.

Het oostelijk van het plangebied gelegen Uffelterzand heeft in toenemende mate last van verdroging. Het is wenselijk om zoveel mogelijk water, afkomstig van de Havelterberg, ten goede te laten komen van dit gebied. Het bosgebied ten noorden van het plangebied wordt bij voorkeur omgevormd tot een halfopen parkbos. Hierdoor ontstaat een min of meer open verbinding tussen het droge schraalgrasland aan de noordzijde van dit bos en het plangebied. Essentieel voor vlinders en andere insecten.

Om de recreatieve knoop nabij de parkeerplaats te ontwarren bestaat de wens een nieuw wandelpad over het grasveld in het verlengde van de start-/landingsbaan te realiseren. Dit leidt dit er toe dat wandelaars bij hun entree tot het gebied recht voor de rolbaan worden ‘gepositioneerd’, net als in vroeger tijden de jachtvliegtuigen. Om vervolgens op te stijgen in dit prachtige gebied.

Kenmerken

Kenmerken

Havelterberg

Locatie: Havelte, Drenthe

Opdrachtgever: Prolander

Status: Inrichtingsvisie

Periode: 2022

Thema: Landschap, natuur, recreatie

Je gaat het pas zien als je het doorhebt’ is een veel gebruikte uitdrukking, geïntroduceerd door Johan Cruyff. Een uitdrukking die zeker ook van toepassing is op de polder. Want voor velen is de polder ‘het landschap van de grote maten’. Maar je gaat het pas zien als je het doorhebt. Het landschap van de Flevopolders is tot stand gekomen na wikken en wegen, na eindeloos discussiëren, na talloze inrichtingsschetsen. Een leeg canvas dat gevuld moest worden. Waar een maatschappij ontwikkeld moest worden en dat binnen enkele jaren moest functioneren als het oude land, dat voor deze ontwikkeling honderden jaren de tijd had.

Om de gemeente te helpen bij beleidskeuzes hebben we landschappelijke kwaliteit van de polder gepoogd te doorgronden en in beeld te brengen. Daarbij hebben wij geprobeerd de ontwerpgedachten bij het landschap van Oostelijk Flevoland, van de grote lijn tot het boerenerf, bij elkaar te brengen in een beknopte biografie.

De polder die volgde op de Noordoostpolder was Oostelijk Flevoland. Aanvankelijk was dit een op zichzelf staande polder. Pas later werd Zuidelijk Flevoland er tegenaan gelegd. Een uitbreiding die overigens van begin af aan gepland was. Ten opzichte van de NOP ging het hier niet langer alleen maar om het realiseren van landbouwgrond. Veel meer werd de polder als een multifunctioneel landschap opgevat. Daarbij was er aandacht voor zowel agrarische productieruimte als een aantrekkelijke woon- en werkomgeving. Reeds in de jaren zestig van de vorige eeuw waren de grote lijnen van het te realiseren landschapsbeeld vastgelegd. Daarna volgden de, soms door deskundigen zwaarbevochten uitwerkingen.

De beplantingen in Oostelijk Flevoland brengen, veel nadrukkelijker dan in de vorige polders, de eenheid van het gebied tot uiting. Onder andere doordat het areaal agrarische productiegrond zoveel mogelijk open is gehouden en de hoofdstructuur van de polder, bestaande uit kanalen en hoofdwegen en de polderranden met beplantingen werden geaccentueerd.

Dudok, als stedenbouwkundige betrokken bij de Zuiderzeewerken, formuleerde reeds in 1940 de wens om bosgordels aan te leggen in het nieuwe land. Het idee van de bosgordels was geïnspireerd op Amerikaanse Parkways. Deze bosstroken konden ‘de illusie van eindeloosheid wekken zodat de mensch er zich in verliezen kan’. Dudok streefde hiermee naar een synthese tussen de ‘rationele ingenieursarbeid’ en ‘bredere humane overwegingen’ waarin de schoonheidsdrang aan de dag treedt. ‘Een land van deze geweldige omvang mag niet een te eenzijdig agrarisch polderkarakter dragen. Hier moeten veelzijdige en harmonische landschappelijke kwaliteiten worden gewekt.’

Het uiteindelijke landschap in Oostelijk Flevoland wordt bepaald door een aantal krachtig aangezette hoofdlijnen. Deze hoofdlijnen worden gevormd door de bosstrook langs de Randmeren en de laanbeplanting langs de hoofdwegen. Deze monumentale lanen, met een wegprofiel van 25 meter, kaderen ruimten in die variëren van drie tot zes kilometer. Daarmee wordt het ruimte-ideaal dat de ontwerpers voor de nieuwe polders voor ogen stond in Oostelijk Flevoland het dichtst benaderd. Dit ideaal is door Piet Kelder als volgt verwoord: ‘vanuit de beschutting van een laan uitkijken over een weidse ruimte, die toch meetbaar is door de bosrand aan de horizon’. Het landschapsconcept van Oostelijk Flevoland blijkt een grote mate van flexibiliteit te hebben, doordat het landschappelijk raamwerk is losgekoppeld van het landbouwkundig gebruik: cascoplanning avant la lettre.

© NOHNIK architecture and landscapes / bij gebruik bron vermelden

Sinds de inrichting van Oostelijk-Flevoland, nu ongeveer 60 jaar geleden, is er veel veranderd. Vanzelfsprekend heeft dat geleid tot ingrepen in het zorgvuldig ontworpen polderlandschap. Binnen de gemeente Dronten is een flink deel van de oorspronkelijke ideeën en plannen nog herkenbaar. Vaak zelfs vormen ze de kernkwaliteiten van de gemeente. Kwaliteiten die nu en dan onder druk staan, maar nog wel staan. Soms dienen de kwaliteiten versterkt te worden om recht te doen aan de oorspronkelijke opzet, soms is er behoefte aan een nieuwe, hedendaagse invulling om ook in de toekomst de kwaliteiten te kunnen waarborgen.

Om grip te krijgen op de belangrijkste waarden van de polder hebben we de belangrijkste kwaliteiten beschreven in een zestal leidende thema’s. Deze vormen de bouwstenen van de polder en zijn kaderstellend voor nieuwe ontwikkelingen:

– Zorgvuldig geplande dijkenring
– Haarvaten van de polder: vaarten, tochten en sloten
– Hiërarchie van wegen ingezet voor het maken van ruimte
– Kernen en erven vormen eilanden in een zee van ruimte
– Fruitteeltgebieden als kleinschalig landschap rond de kernen
– Compositie van dijk, natuur en recreatie tussen oud en nieuw land

Toekomstige ontwikkelingen in de polder kunnen met deze biografie van oostelijk Flevoland in de hand zodanig vorm worden gegeven dat recht wordt gedaan aan het bijzondere gedachtegoed dat aan de inrichting van de polder ten grondslag ligt.

Kenmerken

Kenmerken

Landschappelijke kwaliteit van Oostelijk Flevoland

Locatie: Dronten, Flevoland

Opdrachtgever: Gemeente Dronten

Status: Onderzoek

Periode: 2023

Thema: Erfgoed, landschap, onderzoek, overheden

De Vledder Aa is onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Een netwerk dat natuurgebieden met elkaar verbindt. In dit project ontwerpen we in opdracht van en samen met Prolander 204 hectare nieuwe natuur. Met de inrichting geven we ook invulling aan de ‘Kaderrichtlijn Water’ en de opgave ‘Waterberging 21e eeuw’.

De herinrichting van de beek en het beekdal sluit goed aan op de opgave van het waterschap om het gebiedseigen water zoveel mogelijk in het gebied vast te houden. Zo is er voldoende water in droge periodes.

Ook aan de gebruikers van het landschap wordt gedacht. De herinrichting van de Vledder Aa biedt kansen voor recreatieve voorzieningen die passen bij de nieuwe natuur. Dit draagt bij aan de beleving van het Drentse landschap.

Het jaar 2021 staat in het teken van de gezamenlijke planvorming. In 2022 worden de plannen vastgesteld waarna ook de benodigde vergunningen worden aangevraagd. Het doel is de inrichting van de Vledder Aa (fase 2) in 2023 uit te voeren.

Het landschap dat we vandaag de dag zien en beleven is het resultaat van een eeuwenlange wisselwerking tussen de mens en zijn omgeving.

In Drenthe vormden beekdalen eeuwenlang een onmisbaar onderdeel in de boerenbedrijfsvoering. De lage, natte graslanden werden gebruikt om te hooien en om vee te laten grazen. Het is een agrarisch landschap ten voeten uit. Alle onderdelen van het landschap waren met elkaar verbonden en hadden een eigen functie in het landbouwsysteem.

De esdorpen Vledder, Doldersum en Wapse hadden elk een eigen deel van het beekdal van de Vledder Aa in gebruik. Het beekdal werd door de boeren verkaveld in lange, smalle percelen. Hiervoor werden sloten gegraven, loodrecht op de Vledder Aa. Door al die smalle percelen kreeg het beekdal het open karakter zoals wij het vandaag de dag kennen.

Van oorsprong is de Vledder Aa een langzaam stromende, kronkelende beek. Na de Tweede Wereldoorlog ging de beek op de schop als onderdeel van de ruilverkavelingen. Onder het mom van ‘nooit meer honger’ moesten technische maatregelen de landbouw efficiënter maken. Daarvoor moest de afwatering worden versneld. Niet alleen werd de Vledder Aa rechtgetrokken en verdiept (normalisatie). Ook werden er diepe sloten gegraven om percelen voldoende droog te maken. Smalle kavels werden samengevoegd, overbodige kavelsloten gedempt en houtwallen gekapt. Zo ontstonden de grote landbouwpercelen die ons herinneren aan de naoorlogse tijdgeest.

De Vledder Aa vindt zijn oorsprong in de natuurgebieden van Drents-Friese Wold. Het is de enige beek in Nederland die ontspringt te midden van natuur. Hierdoor heeft de Vledder Aa verschillende ecologische, hydrologische en landschappelijke potenties. Het zijn kansen die we met een herinrichting willen benutten.

Het doel in dit project is om een natuurlijk en klimaatbestendig beeksysteem te ontwikkelen dat goed past in de omgeving. Onderdeel daarvan is het vertragen en vasthouden van water in het gebied. Ook willen we diepe kwelstromen beter gebruiken, zodat bijzondere planten en dieren weer terug kunnen komen.

Hoe gaat het verloop van de nieuwe beek er straks uitzien? We streven naar een herkenbaar, toekomstbestendig landschap met een rijke biodiversiteit en een gezonde waterhuishouding.

Het beekdal van de Vledder Aa is van oudsher enorme rijk aan planten en dieren. Niet alleen in het water, maar ook op het land. Tot de ruilverkaveling in de jaren ’60 was de Vledder Aa een natuurlijk functionerend watersysteem. Het beekdal kende allerlei overgangen van hoog en droog naar laag en nat. Tijdens de ruilverkaveling werd de beek van zijn bochten ontdaan en verdiept om de waterafvoer te versnellen. Ook werden stuwen geplaatst om het waterpeil te kunnen sturen. Daarmee verdwenen, naast de stroomsnelheid, natuurlijke processen zoals de verplaatsing van zand en slib. Hierdoor verdwenen ook bijzondere soorten die hiervan afhankelijk zijn. De diepe ontwateringssloten voeren het bijzondere kwelwater snel af. Het gevolg is dat vegetatietypen die juist van vochtige omstandigheden en kwel houden niet konden overleven en uit het gebied zijn verdwenen.

Er is veel veranderd in het landschap, maar er liggen mooie kansen. In de sloten wijst een roestbruine kleur op de aanwezigheid van kwel, net als de aanwezigheid van planten als holpijp en dotterbloem. Let er maar eens op. We willen de variatie in het landschap met de bijbehorende rijkdom aan planten en dieren herstellen. Door de waterkwaliteit te verbeteren dragen we ook bij aan de kwaliteit van benedenstroomse natuurgebieden.

Met een nieuwe inrichting willen we niet terug in de tijd, maar willen we juist ook vooruit kijken. We werken aan het beekdal en de cultuurhistorie van de toekomst. Daarbij worden we wel geholpen door de gelaagdheid van het gebied. En soms loont het ook wel om oude structuren terug te brengen.

Kijken we door onze oogharen naar het schetsontwerp dan zien we cultuurhistorische elementen terug in het landschap rondom Vledder en Doldersum, met de karakteristieke madegronden en enkele natuurakkers. Indien mogelijk voegen we daar ook het cultuurhistorische gebruik als hooi- en weidegrond aan toe. Het kavelpatroon, gemarkeerd door sloten, houtwallen en singels blijft als laag zichtbaar.

Wat betreft de Vledder Aa vallen we niet terug op een oude loop. En eigenlijk past dat ook wel, want grondradaronderzoek heeft uitgewezen dat er van één loop geen sprake is. Wij ontwerpen een beekloop die past bij het huidige systeem. Ook de wederopbouwperiode en de tijd van de ruilverkavelingen met hun weidsheid en grote percelen en rechtlijnige ontginningen zijn onderdeel van de cultuurhistorie van deze plek. In het schetsontwerp worden de wederopbouwerven als groene eilanden in het beekdal zichtbaar gemaakt en blijven de relatief grote percelen uit deze periode herkenbaar in het gebied.

Al met al werken we aan een robuust en eigentijds beekdal dat de uitdagingen van deze tijd, onder andere op het gebied van klimaat, waterberging en ecologie aan kan. Het rijke verleden is daarbij een belangrijke inspiratiebron.

Het schetsontwerp kent een drietal pijlers. De belangrijkste basis wordt gevormd door twee ‘schets-sessies’. Tijdens deze bijeenkomsten is met gebiedspartijen, belangrijke stakeholders uit het gebied en specialisten van Hofstra|Heersche en Prolander geschetst aan het beekdal van de Vledder Aa. Voorafgaand aan deze schetsschuiten organiseerde we samen met Prolander een fietstocht en een aantal wandelingen door het plangebied voor geïnteresseerden. Wensen, ideeën en kennis die hier is opgehaald is ingebracht in de schets-sessies en, waar mogelijk, verwerkt in het schetsplan. De derde pijler wordt gevormd door de eerste resultaten van onderzoek dat in het gebied heeft plaatsgevonden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het grondradaronderzoek dat de ondergrond gedetailleerd in kaart heeft gebracht.

Het schetsontwerp brengt de hele oogst bij elkaar in een inrichtingsplan dat in de basis de uitkomst vormt van het doorlopen proces, en tegelijkertijd een functionerend en samenhangend plan vormt. Een in hoofdlijnen gedragen plan, dat de basis vormt voor nadere uitwerking in de volgende fase van het proces.

In de volgende fase werken we plan uit tot een uitvoerings-gereed ontwerp. Daarbij worden we gevoed door diverse onderzoeken die op dit moment worden uitgevoerd. Dit zal ons helpen om het voorliggende plaatje verder uit te werken tot een realistisch een maakbaar ontwerp.

Kenmerken

Kenmerken

Middenloop Vledder Aa

Locatie: Vledder, Drenthe

Opdrachtgever: Prolander

Partners: Witteveen en Bos

Status: Schetsontwerp

Periode: 2021-2022

Thema: Natuur, water, cultuurhistorie, agrarisch natuurbeheer, participatie

Wij hebben ons de afgelopen jaren bekwaamd in samenwerkingsprocessen. Zo maken wij ontwerpen met én voor mensen. Een wezenlijk onderdeel van onze aanpak is de intensieve samenwerking. Bij voorkeur in het veld. Of anders op locatie rond een kaart aan tafel.

De coronacrisis noopte ons onze aanpak, samenwerkingsvormen en werkwijzen tegen het licht te houden en aan te passen op nieuwe situatie. Dat ging aanvankelijk nog wat onwennig en met lichte tegenzin, maar ondertussen moeten we constateren dat een nieuwe manier van samenwerken vorm heeft gekregen en we onze interactieve aanpak en diensten onverminderd en ook na coronatijd kunnen blijven inzetten.

Wij bieden de kennis om intensief samen te kunnen blijven werken. In elke omvang, in elke vorm.

Meer nog dan ooit tevoren organiseren wij onze bijeenkomsten buiten. Dat was al effectiever en leuker, maar ook gezonder.

Ons mobiele kantoor met alle benodigde middelen nemen we, samen met onze mooie verhalen, gewoon mee. We vinden altijd wel een geschikte locatie. Want rond een lange picknicktafel of in een grote kring in de buitenlucht is het fijn en effectief overleggen. Het vergroot de betrokkenheid van de groep, binding met het gebied en zicht op de mogelijkheden.

Eropuit!

Als we niet naar buiten kunnen verschalen we onze middelen. Zo passen we onze omgeving aan op onze werkwijze.

Een kantoor wordt een zaaltje. A4 wordt een poster. En als de opkomst groot is, werken wij nog groter. Hiertoe werken wij samen met de opdrachtgever een corona-bestendig draaiboek uit voor elke afzonderlijke bijeenkomst en opkomst.

Zo hebben we al met succes een schetsschuit georganiseerd voor 30 deelnemers. Hiervoor hebben we reusachtige voorbereid, en een gymzaal biedt voldoende ruimte om goed samen te kunnen werken zonder dat de afstandsregels in het gedrang komen.

Tegelijkertijd zien wij ook dat veel van het analoge samenzijn verschuift naar digitaal samenzijn. Hier hebben we ondertussen een waaier aan mogelijkheden toe. Afgestemd op cliënt kiezen we voor een bepaald platform: zoom, meet, miro, teams, u zegt het maar. Bij ons draaien deze programma’s naast elkaar.

Naast het bijdragen aan een regulier overleg zijn we in staat online presentaties te geven. Met Miro zijn we in staat in werkgroepverband te tekenen op dezelfde ondergronden en tezamen onderwerpen in beeld te brengen en te bespreken. Tot slot kunnen we ook onszelf streamen terwijl we aan het werk zijn op een analoge of digitale ondergrond, zodat we nog persoonlijker van gedachte kunnen wisselen.

Door te blijven vernieuwen bieden we effectieve en boeiende interactieve online werkvormen. Zo kunnen we samen brainstormen, presentaties geven, stemmen, plannen bespreken, beoordelen en op kaart schetsen.

Ook zijn we in staat om analoog en digitaal werken te combineren. Dan werken we in een studio-opstelling vanuit kantoor aan onze schetsen en tekeningen, en filmen we onze vorderingen live. Deze stream is onderdeel van een digitaal overleg of digitale brainstorm.

We denken graag met u mee om te komen tot de meest geschikte werkvorm voor uw vraagstuk.

De energietransitie heeft onherroepelijk impact op het hedendaagse landschap. In onze projecten onderzoeken wij de diverse toepassingen van de verschillende hernieuwbare energiebronnen en de effecten hiervan op het Nederlandse landschap en de gemeenschap.

Zo hebben we onlangs hebben we samen met Jan Maurits van Linge van Xi ontwerp en KameleonSolar een mooi experiment uitgevoerd. Daarbij hebben we onderzocht in binnen welk palet van kleuren zonnepanelen zich laten bedrukken zonder verlies van opbrengst. Als eerste resultaat van deze experimenten is een eerste proefopstelling geplaatst op de dijk van de spuikom in Ritthem, Zeeland.

De prints van KameleonSolar kennen een heel eigen spectrum van kleuren. In algemene zin is dit smaller dan we gewend zijn bij gewone afbeeldingen. Binnen de reeksen en voorbeelden hebben we de uitersten verkent. Qua beschikbare kleuren en contrasten, maar ook de grafische mogelijkheden. De resultaten gaan we beoordelen op rendement en (on)zichtbaarheid in het landschap. Daarnaast onderzoeken Rijkswaterstaat en het Waterschap Scheldestromen in het programma Zon op Dijken in welke mate de opstelling van invloed is op de veiligheid van de dijk.

Foto Waterschap Scheldestromen

Wij streven naar samenwerkingsvormen waarbij de gemeenschap meeprofiteert van hernieuwbare energie. De energie wordt immers opgewekt in het publieke domein. Dan kan in de vorm van rendement, maar ook door maatschappelijke nevendoelen te realiseren.

Een energiecoöperatie is een goed voorbeeld waarbij certificaathouders gezamenlijk besluiten nemen en rendement verdelen. Zo streeft het Traais energie collectief (TEC) naar een energieneutraal Terheijden. Het TEC is een initiatief van en voor mensen uit Terheijden dat haar eigen, duurzame energie gaat opwekken van verschillende bron. Zo wordt TEC eigenaar van windmolens, zonnepanelen en geothermie en kan iedereen meeprofiteren door te participeren in de coöperatie. Wij mochten samen met de bewoners een plan maken voor een zonnepark dat tevens dienst doet als écht park.

Het plaatsen van nieuwe zonnepanelen of windmolens in natuurgebieden is uitgesloten. Maar waarom geen nieuwe natuur maken dankzij hernieuwbare energie? Voor een energiecoöperatie onderzochten we de mogelijkheid landbouwgrond om te zetten in nieuwe natuur! En wat voor natuur: droge heide met jeneverbesstruwelen en bremstruwelen. Schapen zorgen voor de begrazing tussen de panelen. Na de terugverdientijd en de verkoop van de panelen rest er enkel nog natuur voor de eeuwigheid.

Op deze manier kan tijdelijk zonnepark een permanente en positieve bijdrage leveren aan de natuurkwaliteit van Nederland.

Foto Rijkswaterstaat

In opdracht van overheden hebben we onderzocht welke bijdrage zij kunnen leveren aan de versnelling van de klimaatdoelstellingen. Voor Rijkswaterstaat hebben we bijvoorbeeld gekeken op welke wijze het wegennet ingezet kan worden om de opwekking van duurzame energie te bevorderen.

Daaruit concluderen we dat het niet louter gaat om het plaatsen van zoveel mogelijk windmolens of zonnepanelen langs snelwegen en knooppunten. Er liggen kans voor het Rijk, de provincie en gemeenten om samen op te trekken met gebiedspartijen. Als alle partijen breder kijken dan het eigen eigendom en het gesprek met gebouw- en terreineigenaren gaan voeren ontstaan er meer mogelijkheden en synergievoordeel in het gebruik van de ruimte. Dus niet méér ruimtegebruik maar intensief, tijdelijk en slim ruimtegebruik.

Zonneparken hebben de mare landbouwgrond te verdringen en de bodem blijvend aan te tasten. In samenwerking met enkele boeren gaan we de uitdaging aan en onderzoeken we verschillende vormen van meervoudig ruimtegebruik.

Hierbij wordt de ruimte tussen de zonnepanelen geoptimaliseerd voor een divers agrarisch gebruik. Van melkveehouderij tot akkerbouw. De opstelling van de panelen wordt op de mechanisatie aangepast.

Daarnaast zullen de panelen worden geplaatst op een wijze waarbij zonlicht en regenwater zoveel als mogelijk in staat zijn door te dringen tot de bodem en de vegetatie om negatieve effecten hierop te verminderen of zelfs geheel weg te nemen.

Voor een aantal projecten hebben we een monitoringsprogramma opgenomen, waarbij de effecten op de vegetatie, bodem en natuurontwikkeling wordt gemonitord.

Een landgoed in de Achterhoek heeft de ambitie in haar eigen warmte en stroom te voorzien. Hiervoor is een kleinschalige biomassa centrale in één van de monumentale bijgebouwen bedacht. De stroom zal worden opgewekt door de plaatsing van zonnepanelen in de oorspronkelijke moestuin.

Hiertoe hebben we onderzoek gedaan naar de oorspronkelijke ‘koude bakken’ zoals die voorkomen op historische landgoederen. Aan de hand van deze referentiestudie en de historie van de moestuin hebben we ontwerp gemaakt voor een zonnepaneel dat toont als het glas van een oorspronkelijke koude bak. Op deze manier is het landgoed in staat alle gebouwen en eventuele toekomstige elektrische auto’s van voldoende stroom te voorzien. Het is zelfs denkbaar met deels transparante panelen opnieuw plantgoed op te kweken onder het glas van het PV paneel!

Doorgaans wordt een zonneweide met landschappelijke middelen ingepast. In het geval van dit zonnepark in Nijmegen bevindt de opstelling zich aan een snelweglandschap te midden van grootschalige bedrijven. Het beeldkwaliteitsplan schrijft dan ook voor dat de zonneweide présence geeft naar de snelweg. Om te komen tot een bijzondere inpassing hebben we de samenwerking gezocht met Kosmo van Fair2Media.

De achterzijde van het zonnepark wordt in het voorstel gespiegeld tot een dynamische voorzijde. Voor de constructie wordt gebruik gemaakt van de techniek zoals ook gebruikt wordt voor de prefab onderbouw. De vormgeving van de wand is gebaseerd op de kleuren en kristallijnen structuur van zonnecellen en haar elektroden. Langs het raamwerk worden fruitbomen geleid.

Beeld Fair2Media

De basis voor elk ontwerp vormt de sociale en landschappelijke context van een initiatief. Wat is de draagkracht van het gebied? Hoe is de betrokkenheid van belanghebbenden? Met welke ambitie wordt er aan de plannen gewerkt? Wij gaan voor plannen met landschappelijke, natuurlijke en maatschappelijke meerwaarde.

Kenmerken

Kenmerken

Hernieuwbare energie

Locatie: Landelijk

Opdrachtgever: Landeigenaren, onderzoekinstellingen, energiecoöperaties

Partners: Wiek-II, Izzy Projects, Burgers geven energie, TEC, Fair2Media, ROM3D, Pondera Consultancy, BlueTerra, Rijkswaterstaat, Xi ontwerp, KameleonSolar, Oomen landschap, de Rentmeesterscoöperatie, TNO.

Status: In onderzoek en uitvoering

Periode: 2020

Thema: Landschap, onderzoek, duurzame energie

Eelink_2020-Basiskaart-A0-1op1000-230120_DEF-1280x905.jpg

‘Landgoed Eelink’ is een villawijk die wordt gerealiseerd aan de zuidkant van Winterswijk. Het gebied heeft alle kenmerken van het karakteristieke landschap van Winterswijk: de slingerende Wehmerbeek, fraaie, oude beplantingsstructuren en karakteristieke erven. In het beeldkwaliteitsplan zijn deze kwaliteiten aangegrepen om te komen tot een landschappelijk kader waarbinnen initiatiefnemers op ruime kavels hun eigen woning kunnen bouwen. Het landschappelijke kader bestaat uit brede, bloemrijke bermen en een doorlopende meidoornhaag die de kavels aan de voorzijde begrenst.

Landgoed Eelink is gelegen in een waardevol en karakteristiek Winterswijks coulissenlandschap. Je zou kunnen zeggen dat alle karakteristieke elementen uit de streek op deze locatie samenkomen: boerenerf ‘Den Harden’, een kleinschalig agrarisch kampje, de groenblauwe dooradering van de meanderende Wehmerbeek en de aanwezigheid van een groende dooradering van bos en houtwallen. De ontwikkeling van Landgoed Eelink moet bijdragen aan behoud en versterking van de aanwezige landschappelijke en natuurlijke kwaliteiten. Hiertoe zijn voor de kavels die grenzen aan de verschillende bestaande landschappelijke waarden specifieke regels opgesteld.

Het stedenbouwkundig plan gaat in op de verkaveling van Eelink-Noord. Per kavel is aangegeven wat het bouwvlak is waarbinnen hoofdgebouw en bijgebouw(en) geplaatst mogen worden. Ook is aangegeven op welke plaatsen in de openbare ruimte beplanting met bomen wordt voorgesteld.
Vervolgens gaan we in op de regels ten aanzien van beeldkwaliteit, waarbij we beginnen met het landschappelijke kader. Hiermee willen we borgen dat het lommerrijke, karakteristieke landschap behouden blijft en zich zelfs nog verder kan ontwikkelen. Bomen die we nu aanplanten kunnen zich immers ontwikkelen tot het monumentale groen van de toekomst.

Groene dooradering (bos, houtwallen en opgaand groen)
Het landschappelijk raamwerk van opgaand groen is in de eerste plaats belangrijk voor flora en fauna, waaronder een lokaal aanwezige vleermuizenkolonie. Daarnaast is de groene dooradering bepalend voor de groene uitstraling van de wijk. Bestaande houtwallen, opgaand groen en bos worden daarom duurzaam in stand gehouden.

Het dal van de Wehmerbeek
De Wehmerbeek is het benedenstroomse deel van de Vossenveldsbeek en stroomt na Winterswijk uit in de Groenlose Slinge. Het is een zogenaamde ‘plateaubeek’: een bijzonder type laaglandbeek welke is gelegen in een smal beekdal in een halfopen tot besloten landschap. Karakteristiek zijn de vele meanders, de aanwezigheid van oeverwallen, steilranden, holle oevers en oude beekarmen. Bij de herinrichting van de Wehmerbeek zijn poelen, bossages en plas-drasbermen ingericht. De aanwezigheid van opgaande beekbegeleidende beplanting is waardevol vanwege de beschaduwing van de beek. Ook brengt de vegetatie structuur aan in de beekoevers door doorworteling, stronken en overhangende takken.
De Wehmerbeek heeft een belangrijke rol voor de afvoer van overtollig (regen)water. Daarnaast heeft de beek sinds de herinrichting ecologische waarde voor het gehele beekecosysteem en een verbindende functie voor de uitwisseling van planten en dieren tussen leefgebieden boven- en benedenstrooms. Bijvoorbeeld voor de beekforel en de kamsalamander. Tot slot draagt de Wehmerbeek bij aan de landschappelijke en recreatieve belevingswaarde voor bewoners en recreanten.

Agrarisch erf ‘Den Harden’
In het verleden behoorde ‘Den Harden’ tot het gezamenlijk eigendom van de familie Huitink. Zij bezaten eveneens de hofsteden Aolbrink, Harmsman en de boerderij Alves. De geschiedenis van het erf gaat terug tot de eerste helft van de 19e eeuw.
De bouwopgave van Eelink-Noord ligt voor een belangrijk deel op de voormalige hoge akkergronden van Den Harden. Om het historische erf voldoende tot haar recht te laten komen zijn er regels opgesteld voor de belendende bouwkavels.

Om te komen tot een passende Winterswijkse villawijk hebben we de bestaande architectuur van Winterswijk in beeld gebracht. Concluderend zou je kunnen stellen dat Winterswijk een traditie heeft in het bouwen van bijzondere gebouwen, zowel woningen en stadsvilla’s als industriële gebouwen en boerderijen. Zeker voor de monumentale bebouwing binnen de bebouwde kom geldt dat hier (bijna) altijd een meer of minder bekende architect bij betrokken is. Voor de bebouwing in het buitengebied is dit niet altijd zo, in ieder geval is het niet altijd bekend. Met betrekking tot de scholtenboerderijen geldt wel dat het vaak onderscheidende gebouwen zijn, zowel in grootte als in vormgeving en mate van detaillering.

Ook Landgoed Eelink moet zich daarom kunnen ontwikkelen tot een bijzondere villawijk met een onderscheidend karakter: het cultuurhistorisch erfgoed en de monumenten van de toekomst. Zonder bijzondere bouwwerken uit te willen sluiten willen we echter wel komen tot een villawijk die een zekere eenheid uitstraalt en die wat sfeer en karakter betreft past bij Winterswijk. Hiertoe hebben we specifieke bouwregels voor landgoed Eelink opgesteld.

Hierbij beogen we groene wijk met volwaardige, herkenbare, complexe en volumineuze kapvormen ten bate van de uniciteit van elke afzonderlijke woning. Afgezwakte vormen van de hoofdvorm worden door deze regels uitgesloten. De samenhang wordt gewaarborgd door een palet aan hoogwaardige en duurzame materialen. Baksteen en hout zijn veel voorkomende bouwmaterialen in Winterswijk. In mindere mate wordt ook wel natuursteen (zandsteen of leisteen) gebruikt. Baksteen en hout vormen ook voor Landgoed Eelink de belangrijkste basis.

Een nieuwe villa op landgoed Eelink dient kwaliteit en een zekere allure uit te stralen. De nieuwbouw van een onder architectuur gebouwde villa nodigt uit tot het aanbrengen en uitdenken van details die het gebouw verbijzonderen en de uitstraling ervan versterken.
De detaillering kan zich uiten in afwisseling en ritmiek in het metselwerk of het combineren van diverse hoogwaardige materialen in de gevel. Ook zorgvuldig uitgewerkte verhoudingen, de mate van contrast tussen verschillende gebouwdelen en de zorgvuldige materialisering die het karakter van een gebouw versterken zijn voorbeelden van detaillering.

Kenmerken

Kenmerken

Villawijk landgoed Eelink

Locatie: Winterswijk, Gelderland

Opdrachtgever: Gemeente Winterswijk

Partners: WBC projecten, JS4EVER

Status: Vastgesteld

Periode: 2020

Thema: Stedenbouw, landschap, architectuur.

De rentmeester van het landgoed heeft ons gevraagd te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn op een passende wijze zonnepanelen te plaatsen op het beschreven perceel. Daarbij liggen er wat ons betreft kansen in het verleden van de beoogde locatie als moestuin. Daarbij hebben we verschillende scenario’s uitgewerkt.

De revitalisatie van het historisch gebruik als moestuin, met toepassing van koude bakken (of platte bakken) als drager van zonnepanelen ligt om verschillende redenen zeer voor de hand. Zo lijkt het te passen binnen het historische grondgebruik op de specifieke plek. Daarnaast zijn koude bakken in de regel gericht op het zuiden. Ideaal voor plaatsing van zonnepanelen. Tot slot is het gebruik van koude bakken op historische buitenplaatsen wijdverbreid. Daarmee kan deze toepassing mogelijk een breder vervolg krijgen op andere landgoederen en buitenplaatsen.

In een vergelijkende studie hebben we de meest voorkomende gedaantes van koude baken onderzocht. De referentiebeelden laten een brede selectie aan koude bakken zien op historische buitenplaatsen. In de regel zijn de bakken opgetrokken uit metselwerk. De glashoek bevindt zich typisch tussen de 15° en de 30°. Wanneer het bouwwerk tegen een muur staat betreft het doorgaans een druivenkas. De druivenkas is toegankelijk en voorzien van een glashoek boven de 45°.

De detaillering van de verschillende koude bakken verschilt op onderdelen. Het metselwerk is doorgaans uitgevoerd als halfsteensverband of wildverband. De bovenzijde afgewerkt met een rollaag, halfsteens metselwerk, natuursteen deklaag of staalconstructie. Een enkele koude bak is uitgevoerd in (prefab) beton of stucwerk. De gemetselde varianten hebben geregeld natuurstenen hoekstukken.
De bakken zijn bedekt met helder glas. De ramen zijn vervat in een houten sponning of in stalen hoekprofielen. Soms gebeitst, soms onbehandeld en roestig qua uitstraling. Bij moderne varianten is de stalen sponning gegalvaniseerd of donker gebeitst.
Het glas op de koude bak wordt gedragen door vaste dwarsbalken. Soms zijn deze integraal onderdeel van de hoofdconstructie en uitgevoerd in hetzelfde materiaal als de ombouw. In andere gevallen worden houten balken of stalen profielen als ligger gebruikt.
Het glas kan altijd worden geopend of weggenomen. De wijze waarop kan verschillen. De éénruiters kunnen door middel van een stok of baksteen worden opengezet. Soms is er sprake van een schuifmechanisme waarbij de ruiten naar de boven- en onderzijde kunnen worden uitgeschoven. Het midden wordt zo geopend. In een andere variant kunnen de ramen met handvatten worden opgepakt en elders worden neergelegd. De bakken van de Keukenhof zijn trapsgewijs regelbaar met bijzondere maatwerk profielen. De herstelde bak op landgoed Eyckenstein heeft een mobiele kraan die in staat is de enorme ruiten te verplaatsen.

De architectuur op het landgoed kent een sterke samenhang. Alle hoofdgebouwen zijn opgetrokken uit dezelfde rode metselsteen. Ook de toegepaste verbanden zijn identiek. Het hoofdhuis kent een wat voornamere uitstraling door de toepassing van traveeën en reliëf in de gevel.

Alle ondergeschikte bouwwerken zijn allen gebouwd uit hout. Een aanwezige droogschuur is voor de helft van hout opgetrokken. Je zou kunnen zeggen dat de variatie in het voorkomen van de gebouwen uitdrukking geeft aan de verschillende functies en hiërarchie.

Het gehele bebouwde complex krijgt hierdoor, ondanks de vele verschillende volumes en hoofdvormen een vanzelfsprekende samenhang.

Voor de koude bakken volgen we eenzelfde strategie: we kiezen voor het gebruik van hout in een eenvoudige hoofdvorm. De functie behoeft vanwege het rendement goede koeling.

Net als de droogschuur realiseren we dit door de opstelling te voorzien van een open gevel welke is opgetrokken uit houten regelwerk afkomstig van het landgoed.

Tussen open ruimte tussen de in breedte variërende regels voorzien in de benodigde verkoelende werking. De gehele opstellen zal na voltooiing zwart worden gebeitst.

Kenmerken

Kenmerken

Zonnepark op complex historische buitenplaats

Locatie: Gelderland

Opdrachtgever: De Rentmeesterscoöperatie, Zupthen

Status: Ontwerp

Periode: 2020

Het natuurgebied vormt het decor voor een veelheid aan watersport-activiteiten, (verblijfs-)recreatie, agrarisch gebruik en woonvormen. De provincie Noord-Holland is met de verschillende partijen in de Oostelijke Vechtplassen een Gebiedsakkoord overeengekomen. Hierin zijn ambities en doelstellingen opgenomen op het gebied van landschap, ecologie en recreatie. Het akkoord beoogt voor deze thema’s een integrale kwaliteitsverbetering te bewerkstelligen. Om die verbetering te realiseren is een samenhangend pakket aan maatregelen geformuleerd.

Voor de deelgebieden Ster van Loosdrecht en Weersloot hebben we een landschappelijke analyse opgesteld. In de landschappelijke analyse onderzoeken we de kenmerken van beide deelgebieden gedurende de afgelopen 200 jaar.

In een landschappelijke analyse onderzoeken we de kenmerken van twee deelgebieden van de Oostelijke Vechtplassen: de Ster van Loosdrecht en de Weersloot. Dit doen we door gebruik te maken van historische kaarten en GIS data. De belangrijkste ontwikkelingen in een tijdvak vertalen we naar landschappelijke kenmerken op hoofdlijnen. Met de kennis van de gebiedskarakteristiek formuleren we de bouwstenen voor de toekomstige ontwikkeling.

De analyse, overzichtskaarten en bouwstenen tezamen vormen de landschappelijke analyse. Het stuk biedt inzicht in de kwaliteiten van het gebied en handvatten voor de volgende fase in het proces, de inrichtingsfase.

(Multatuli)

We weten niet precies hoe Nederland er in de prehistorie precies uitzag. We weten zeker niet hoe een bepaalde plek in Nederland er precies uit zag. Met behulp van historische kaarten kunnen we, met enig gemak, ongeveer 150 jaar terug kijken. Daarna wordt het al snel moeilijk. Toch hebben we ons best gedaan om voor de Ster van Loosdrecht en het gebied rond de Weersloot wat verder terug te kijken om zo de geschiedenis van dit landschap, dat zich kenmerkt door een bijzondere verkaveling, te kunnen duiden.

We hebben ons daarbij gebaseerd op hetgeen door verschillende mensen op verschillende momenten is uitgezocht en beschreven. De gedetailleerde kaart die in 1734 door Jan Spruytenburgh van het gebied werd gemaakt bracht ons in één sprong een stuk verder terug in de tijd.

Door veel te lezen, veel te vergelijken en telkens te toetsen aan verschillende kaarten uit verschillende tijden hebben we een beeld kunnen schetsen van het ontstaan van het landschap. Maar, zoals dat gaat met het beschrijven van geschiedenis, ‘misschien is niets geheel waar, en zelfs dat niet’. In grote lijnen zal het verhaal echter zeker kloppen, helemaal als we het hebben kunnen staven aan de hand van kaartbeelden of hebben gezien in het veld.

Verschillende inwoners van het gebied hebben ons rondgeleid en geholpen de meest recente geschiedenis van de Ster van Loosdrecht en het gebied rond de Weersloot in kaart te brengen. De Historische Kring Loosdrecht hielp ons aan een grote hoeveelheid interessante literatuur en kaartmateriaal.

In het onderzoeksgebied is de verschijningsvorm van het huidige landschap is niet los te zien van de unieke landschappelijke omstandigheden ter plaatse: de aanwezigheid van een (hoge) stuwwal in het oosten en de aanwezigheid van de Vecht in het westen. Daartussen voert de Drecht overtollig water af. Beide gebieden zijn als woeste veengronden in cultuur gebracht voor landbouwkundige doeleinden.

Deze intrinsieke verbondenheid heeft geleid tot de huidige verschijningsvorm van het huidige -open- landschap. Hierdoor is een duidelijk leesbaar landschap ontstaan. Het slotenpatroon van de Ster van Loosdrecht en -zij het in iets mindere mate- de Weersloot is sinds de ontginning in de 17e eeuw vrijwel ongewijzigd.

De aanwezigheid van de verkaveling en landschapselementen is, tot aan de recente geschiedenis, duidelijk te relateren aan omstandigheden ter plaatse: de aanwezigheid van veen in de ondergrond, de aanwezigheid van een zandige bodem of de aanwezigheid van, bijvoorbeeld, een landgoed. De vormgeving (of uiterlijk) van het landschap en gebruik van het landschap kennen een duidelijke wisselwerking: door vervening ontstaat open water op plaatsen waar geschikt veen aanwezig was. Door beweiding van de percelen en sloten die gebruikt worden als veekering zijn de oevers begraasd. Wordt een perceel niet gemaaid en/of onderhouden dan ontstaat direct ruigte in de slootkant en vervolgens (elzen)bos als gevolg van successie.

Uniek aan het gebied is verder dat schaalvergroting in de landbouw met betrekking tot de verkaveling, aan dit landschap voorbij gegaan. De laatste eeuwen is er aan de verkaveling nauwelijks iets veranderd. De boerderijen die ooit bij de kavels hoorden zijn terug te vinden in het huidige bebouwingslint. Er is dus sprake van een gaaf, historisch agrarisch landschap.

Kenmerken

Kenmerken

Oostelijke Vechtplassen

Locatie: Noord-Holland

Opdrachtgever: Provincie Noord-Holland

Status: Onderzoek

Periode: 2019

In 2018 bereikte ons de vraag of we mee wilden denken over een Beeldkwaliteitsplan voor een vakantiepark in Zuid-Frankrijk: Parc Le Duc. Omdat wij een uitdaging niet uit de weg gaan zijn wij met deze opdracht aan de slag gegaan. In eerste instantie met voorbereidende werkzaamheden vanuit Nederland. In het voorjaar van 2019 stond een tweedaags bezoek aan Parc Le Duc op het programma. Benieuwd naar wat we aan zouden treffen togen we naar het zuiden van Frankrijk.

Ter plaatse hebben we een intensief programma gevolgd waarbij we het gesprek met bewoners zijn aangegaan, een workshop hebben gehouden met de klankbordgroep en over het park hebben gestruind en het terrein en alle bomen met een drone hebben ingemeten. Alles om, terug in Nederland, genoeg munitie te hebben om een goed en gedragen plan in elkaar te zetten.

Het landschap in de directe omgeving van Parc Le Duc karakteriseert zich door een mozaïek van wijngaarden en lavendelvelden. Dit mozaïek wordt doorsneden door dichte bossen en garrigues. Met een eigen restaurant en (semi) openbaar zwembad vervult Parc Le Duc bijna de rol van een dorp in deze omgeving, waar verdere bebouwing en voorzieningen schaars zijn. Via een geasfalteerde toegangsweg kom je bij wat je het ‘centrum’ van dit dorp zou kunnen noemen: een cluster van beheerderswoning, receptie en restaurant met bijbehorende gebouwen. Ook het zwembad is hier te vinden, net als, op enige afstand, de Jeux-des-Boules-baan en de speeltuin.

We hebben gemerkt dat er al veel moois is op Parc Le Duc. Maar met een paar ingrepen en aanpassingen kan dat moois wat ons betreft nog veel mooier worden. Aan de bewoners zal het niet liggen. Tijdens ons verblijf hebben we veel plezierige gesprekken gevoerd.

Het beeldkwaliteitsplan schetst het streefbeeld waar door bestuur en bewoners op termijn naartoe kan worden gewerkt. Enerzijds gaat het daarbij om het de openbare ruimte en de openbare gebouwen. Dit zijn zaken waar het bestuur van Parc Le Duc zeggenschap over heeft en waar het bestuur dus ook mee aan de slag kan en gaat. Anderzijds doet het beeldkwaliteitsplan ook uitspraken over zaken die de bewoners aan gaan: de manier waarop wordt omgegaan met beplanting op de kavel, de hoeveelheid verharding, maar ook de kleur en oriëntatie van de woningen.

Voor een groot deel dient het beeldkwaliteitsplan als bron van inspiratie. Niemand kan een bewoner bijvoorbeeld dwingen om een boom te kappen. Wel hopen we dat de mensen, met dit beeldkwaliteitsplan in de hand, nog eens kritisch kijken naar hun kavel. Is de boom inderdaad nog zo mooi als gedacht en heeft hij voldoende ruimte om vrij uit te groeien? En levert halfverharding op een groot deel van mijn kavel inderdaad ook een beeld op dat recht doet aan Parc Le Duc, of zijn er andere oplossingen denkbaar die misschien meer bijdragen aan de beeldkwaliteit? Vaak gaat het om creëren van bewustzijn. Over een nét andere kijk op de zaak, een kijk waar de bewoner zelf misschien nog niet aan had gedacht.

Niet op alle punten is het beeldkwaliteitsplan echter vrijblijvend. Een aantal zaken is vastgelegd in de bouwvoorschriften en is in dit beeldkwaliteitsplan geactualiseerd. De veranderingen die dit beeldkwaliteitsplan voorstaan zullen dan ook voor een deel pas op de langere termijn zichtbaar worden op het park. Zo zijn over de kleur en kwaliteit van de woningen, de situering op de kavel, gebruikte verhardingen en de omgang met de groene ruimte regels opgenomen. Op de korte termijn gaan de bewoners van het park alvast aan de slag met een kwalitatieve inrichting van de openbare ruimte. De eerste projecten zijn met succes uitgevoerd.

Kenmerken

Kenmerken

Parc Le Duc

Locatie: Vacquières, Frankrijk

Opdrachtgever: Bestuur Parc Le Duc

Partners: Cok Versluis, stedenbouwkundig ontwerper

Status: Advies

Periode: 2019

Older Posts